روغن صنعتی ضامن عملکرد صحیح ماشین آلات صنعتی است؛ به طور کلی روغن های صنعتی شامل دسته بزرگی از محصولات با خاصیت ها و ویژگی های متفاوت فیزیکی و شیمیایی است که هر کدام هم کاربردهای متفاوتی دارد. تنها خاصیتی که بین تمام روغن های صنعتی مشترک است، خاصیت روانکاری است.
چرا روغن صنعتی ضامن عملکرد صحیح ماشین آلات صنعتی است؟
برای پاسخ به این سوال، ابتدا به این موضوع بپردازیم که اصلا روغن صنعتی یا Industrial Oils چیست؟ روغن های ساخته شده از نفت در صنایع برای روانکاری ماشین آلات استفاده می شوند. گاهی از روغن های گیاهی به عنوان افزودنی و همچنین به عنوان آنتی اکسیدان، غلیظ کننده و خاصیت ضد خوردگی برای بهبود کیفیت و تولید روغن صنعتی استفاده می کنند. طیف وسیع روغن صنعتی همواره با به وجود آمدن برندهای جدید، به ویژه روغن های سینتیک (مثل سیلیکون، پلی استر و فلورو هیدرو کربن) در حال افزایش است.
انواع روغن صنعتی و کاربرد آن ها
همانطور که گفتیم، روغن صنعتی ضامن عملکرد صحیح ماشین آلات است. روغن های صنعتی به واسطه گرانروی که دارند، به ۳ دسته تقسیم می شوند:
- سبک
- متوسط
- سنگین
روغن صنعتی سبک: این روغن ها با گرانروی ۵ الی ۱۰ سانتی استوک (هر ۱ استوک = 10-6 m2/sec) در دمای ۵۰ درجه سانتی گراد و نقطه ذوب تا -۲۵ درجه سانتی گراد برای روانکاری ماشین آلات با سرعت بالا و بار کم استفاده می شوند.
این گروه شامل روغن (Velosite) L و روغن (Petrolatum) T هستند که برای روانکاری ماشین آلات در صنایع نساجی بیشتر استفاده می شوند. روغن جداکننده L برای روان کاری ماشین های سبک مثل ماشین آلات بافندگی استفاده می گردند و روغن ابزار MVP (با نقطه ذوب ۶۰- درجه سانتی گراد) برای روانکاری دستگاه های نظارت و اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرد.
روغن صنعتی متوسط: روغن های صنعتی متوسط با گرانروی ۱۰-۵۰ سانتی استوک در دمای ۵۰ و دمان روان شدن کمتر از ۳۰- درجه سانتی گراد، به منظور روانکاری ماشین آلات با سرعت متوسط و بار متوسط استفاده می شوند. این گروه شامل روغن های روان کننده ماشین آلات، روغن جداکننده T و روغن تلگرافیک است.
این روغن ها در بسیاری از بخش های صنعت (صنعت سبک، فلزکاری و…) عمدتا برای روانکاری در موتورهای کم قدرت و دستگاه های هیدرولیکی، ماشین آلات فلزکاری استفاده می شوند.
روغن صنعتی سنگین: این روغن ها با دمای روان شدن ۱۰ الی ۳۰ سانتی استوک در دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد و دمای روان شدن نسبتا بالا، برای روانکاری تجهیزات صنعتی با سرعت کم و تحت بارهای سنگین مورد استفاده قرار می گیرندمثل ماشین الات مربوط به کوره و پرس و چرخ دنده ها
علاوه بر ۳ گروه ذکر شده، روغن صنعتی همچنین شامل روغن های ابزار با گرانروی نسبتا بالا (۱۰ الی ۲۰ سانتی استوک در ۵۰ درجه سانتی گراد) و دمای روان شدن پایین ( تا ۷۰- درجه سانتی گراد) برای آزمایش و اندازه گیری دستگاه های روان کاری است.
روغن ساعت با گرانروی ۲۰ الی ۳۰ سانتی استوک در دمای ۵۰ درجه سانتی گراد و دمای روان شدن پایین تا ۲۰- درجه سانتی گراد؛ روغن توربین با گرانروی ۲۰ الی ۵۰ سانتی استوک در دمای ۵۰ درجه سانتی گراد و دمای روان شدن پایین تا ۱۵- درجه سانتی گراد و همچنین دارای خواص آنتی اکسیدان و حلا پذیری خوب برای روانکاری بلبرینگ و قطعات جانبی در توربین های آب و بخار با گردش روغن در آن ها است.
روغن کمپرسور دارای ثبات بالا، نقطه فلاش بالا (۲۱۰ تا ۲۷۰ درجه سانتی گراد) و گرانروی بالا (۱۰ الی ۲۰ سانتی استوک در دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد) هستند و برای روانکاری کمپرسورهای رفت و برگشتی استفاده می شوند.
آخرین گروه شامل روغن یخچال است که برای روانکاری کمپرسورها در ماشین آلات سردخانه ها مناسب است: KhA (Frigus) برای کمپرسورهای آمونیاک و دی اکسید کربن و KhF-12 (نقطه ذوب ۴۰- درجه سانتی گراد) و KhF-22 (نقطه ذوب ۶۰- درجه سانتی گراد) برای کمپرسورهای فرون.
روغن هیدرولیک یک گروه خاص از روغن صنعتی است؛ آن ها به عنوان یک مایع در دستگاه های مختلف هیدرولیکی مثل دستگاه های ترمز خودروها و در هیدرولیک درایوهای ماشین آلات استفاده می شوند و همه آن ها دارای دمای روان شدن پایین (تا ۷۰- درجه سانتی گراد)، درجه خلوص بالا و ثبات اکسیداسیون هستند.