آیا گریس لیتیوم بهترین گریس چند منظوره است؟
تصور اینکه یک ماشین صنعتی که بدون گریس صنعتی کار میکند، دشوار است؛ زیرا اکثر بلبرینگهای آنها برای چرخش به روانکاری یا گریس وابسته هستند. در گذشته، گریس را مستقیماً پس از اختراع چرخ برای روانکاری چرخ و محور اعمال میکردند.
آهک همراه با روغنهای گیاهی، اولین گریسی در جهان بود که تا به حال ساخته شد. این نوع گریس عملا در هر کاربردی که قبل از انقلاب صنعتی نیاز به روانکاری داشت، استفاده میشد.
با این وجود، موضوع طراحی ماشین در چند دهه گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. این شرایط کار را تغییر داده است که بر نیازهای روانکاری تاثیر میگذارد.
بسیار دشوار است که یک گریس برای هر کاربردی در صنعت مناسب باشد؛ چون ویژگیهای عملیاتی مانند سرعت بار، دما و … بسته به تجهیزات بسیار متفاوت است.
صدها گریس در بازار موجود است که نتیجه آن، تولید تعداد و انواع مختلف گریس روان کننده شده است. دیگر فکر کردن به این که یک گریس روان کننده اصلی که قادر است برای اهداف مختلف استفاده شود، درست نیست؛ علاوه بر این، مصرف کنندگان ممکن است به دلیل تنوع زیادی از گریسهای قابل دسترس (گریس لیتیوم، گریس کلسیم، گریس چند منظوره و…) از نظر انتخاب و مناسب بودن، آن را گیج کننده بدانند.
ترکیب گریس صنعتی
سه ماده اصلی گریسها عبارتند از:
- افزودنیهای عملکردی (5 تا 10درصد)
- روغن پایه (80 تا 90 درصد)
- غلیظ کننده (10 تا 15 درصد)
ارزش بازار جهانی گریس صنعتی ۳ میلیارد دلار تخمین زده میشود و شامل محصولاتی مانند پایه رس، پلی اوره، کلسیم، سدیم، کمپلکس آلومینیوم یا آلومینیوم، سولفونات کلسیم و کمپلکس لیتیوم است.
با سهم بازار، بیش از 75 درصد از گریسهای مبتنی بر لیتیوم پر مصرفترین گریسها در سطح جهان هستند. اگرچه یک مرکز ممکن است به انواع گریسها نیاز داشته باشد اما همیشه تلاشهایی برای کاهش مقدار گریسهای مورد نیاز به منظور صرفهجویی در هزینه و سادهسازی لجستیک صورت گرفته است. گریس چند منظوره به احتمال زیاد در نتیجه این امر ایجاد شدهاند.
گریس چند منظوره
گریس چند منظوره، به بیان ساده تر گریسی است که از ترکیب خواص دو یا چند گریس تخصصی که کاربردهای متعددی دارند، ایجاد میشود. به عنوان مثال، گریس لیتیوم را میتوان برای بلبرینگهای خودرو و همچنین کاربردهای شاسی استفاده کرد. به طور سنتی، بلبرینگ چرخها را با نمک و شاسی را با کلسیم چرب میکردند.
گریس کلسیم در برابر رطوبت کاملا مقاوم است؛ اگرچه در برابر نواسانات دما چندان مقاوم نیست و برعکس. گریس های سدیم دارای محدوده دمایی وسیعی هستند اما مقاومت آنها در برابر آب در حد مطلوب نیست. گریس های لیتیوم اولین گریس چند منظوره بودند که وارد بازار شدند و پس از کشف برتری آنها از گریس های کلسیم و سدیم، به سرعت در صنعت محبوبیت یافتند.
گریس چند منظوره با کارایی بالا
ماشین آلات مدرن به گونهای طراحی و ساخته شدهاند که در محیطهای خشنتر مقاومت خوبی نشان میدهند به این امید که خروجی را به حداکثر برسانند و خرابیها را به حداقل برسانند؛ در نتیجه، گریس لیتیوم اکنون قادر به برآورده کردن این نیازها نیست. گریسهایی فراتر از گریس لیتیومی نیز توسط موسسه ملی روان کنندهها مورد نیاز است، که در صنعت حمل و نقل به شدت رعایت میشود.
گریسهای با کارایی بالا شامل کمپلکس لیتیوم، سولفونات کلسیم، کمپلکس آلومینیوم، پلی اوره و گریسهای مبتنی بر خاک رس میتوانند این مشخصات دقیق را برآورده کنند. با این حال به نظر میرسد، سولفونت کلسیم و گریسهای کمپلکس لیتیوم بهترین گزینه برای گریس چند منظوره با کارایی بالا به دلیل سازگاری آنها با گریسهای لیتیومی رایج هستند.
گریس چند منظوره: گریس لیتیوم کمپلکس در مقابل کلسیم سولفنات
گریسهای کمپلکس لیتیوم اغلب پایداری دمایی، مقاومت در برابر آب و پایداری بالایی از خود نشان میدهند. با استفاده از افزودنیهای مناسب اضافه، میتوان سایر معیارهای عملکرد مانند فشار بیش از حد، ضد سایش، زنگ زدگی و جلوگیری از خوردگی را افزایش داد؛ علاوه بر این، گریسها معیارهای مشخصات NLGI GC-LB را برآورده میکنند.
اما بررسی بیشتر بین گریسهای سولفونات کلسیم و گریس کمپلکس لیتیوم نشان میدهد که اولی دارای مزیت است. دیتاشیتها و کاربردهای واقعی نشان میدهد که گریسهای سولفونات کلسیم بهتر از گریس کمپلکس لیتیوم عمل میکنند. مهمترین تفاوت بین این دو گریس این است که بر خلاف گریستهای کمپلکس لیتیوم، گریسهای سولفونات کلسیم معمولا برای دستیابی به معیارهای عملکرد خاصی نیازی به افزودنی ندارند.
گریس ساخته شده از سولفونت کلسیم از نظر مکانیکی پایدارتر از گریس ساخته شده از کمپلکس لیتیوم است که نشت و از دست دادن محصول را در حین استفاده به حداقل میرساند. استفاده از گریس سولفونات کلسیم در دماهای بالاتر به دلیل نقطه افت و عمر طولانیتر آن امکانپذیر است.
ضخیم کنندههای سولفونت کلسیم به تنهایی دارای قابلیتهای فشار بالا و ضد سایش هستند و برخلاف گریسهای کمپلکس لیتیوم که برای ایجاد تحمل فشار بالا و به حداقل رساندن خوردگی به افزودنیهای دیگری نیاز دارند؛ علاوه بر این، گریسهای کمپلکس لیتیوم همیشه به افزودنیهای بازدارنده زنگ نیاز دارند، حتی اگر سولفونتها به عنوان بازدارندههای زنگ طبیعی شناخته شوند.
علاوه بر این، سولفونت کلسیم دارای خواص ضد آب قوی است و به دلیل قابلیت غلیظ شدن، حتی در حضور آب نیز تجزیه نمیشود. گریسهای کمپلکس لیتیوم اغلب به مواد افزودنی نیاز دارند که در تماس با آب تخریب شوند تا کیفیت مقاومت در برابر آب را افزایش دهند. گریسهای لیتیوم و کمپلکس لیتیوم با گریسهای سولفونت کلسیم سازگار هستند.
هزینه بالا و پمپاژ ضعیف گریس سولفونت کلسیم تنها معایب آن است. اما پیشرفتهای جدید در فناوری، گریسها را با گریسهای کمپلکس لیتیوم هماهنگ کرده است. در مقایسه با گریسهای کمپلکس لیتیوم، گریس سولفونت کلسیم در طیف وسیعتری از بخشها قابل استفاده است که آن را به یک جایگزین گریس همه کاره و با کارایی بالا تبدیل میکند.